Het domein van kunsten en erfgoed is sinds 2003, het jaar van de eerste (cultuur)participatiesurvey, grondig veranderd. Een grondige hertekening van het decretaal kader vond plaats en dit ging gepaard met een hele reeks nieuwe decretale initiatieven zoals het Kunstendecreet, het Erfgoeddecreet, het Archiefdecreet en het Topstukkendecreet. Deze decreten werden in het voorbije decennium verder hertekend en verfijnd. Zo werden het Archiefdecreet, het Decreet op de Volkscultuur en het Erfgoeddecreet in 2008 geïntegreerd in het Cultureel-Erfgoeddecreet. Ook het Kunstendecreet werd sinds zijn ontstaan afgestemd op de veranderingen die plaatsvonden in het kunstenlandschap. Na eerdere kleinere aanpassingen, leidde een grondige evaluatie in 2012 tot de ontwikkeling van een nieuw Kunstendecreet (december 2013).

Het Vlaamse cultuurbeleid staat vandaag voor heel wat nieuwe uitdagingen. De voorbije jaren werden zowel het domein van de kunsten en erfgoed als de participatie aan beide domeinen geconfronteerd met heel wat uitdagingen: demografische ontwikkelingen, de groeiende diversiteit, nieuwe digitale ontwikkelingen, de vermarkting, het toenemend belang van het evenementiële in de vrijetijdsbesteding,… . Deze uitdagingen leiden tot nieuwe opportuniteiten maar tevens tot nieuwe drempels op het vlak van de participatie aan kunsten en erfgoed.

In dit onderzoekspakket willen we meer inzicht bieden in de uitdagingen en de beleidsvragen die deze ontwikkelingen oproepen voor wat kunsten- en erfgoedparticipatie betreft. Dit onderzoekspakket bouwt daarmee integraal verder op het eerdere onderzoek in het Steunpunt Cultuur (2012-2015) en de daaraan voorgaande steunpunten Re-Creatief (2001-2006) Vlaanderen en het Steunpunt Cultuur, Jeugd en Sport (2007-2011). We zullen daarbij optimaal gebruik maken van de participatiesurveygegevens.

Belangrijkste algemene doelstelling is om de inzichten uit de eerste analyses op de participatiesurvey van 2014 en de trendanalyses op de participatiesurveys 2003-2009-2014 verder uit te diepen, door een verdere analyse van het nog onontgonnen materiaal in de beschikbare databanken verzameld in de voorbije steunpuntgeneraties. Daarnaast zal vanaf 2018 worden gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe vragen voor de Participatiesurvey 2019. In 2020 zullen de eerste analyses op deze nieuwe survey kunnen uitgevoerd worden.

Daarnaast zullen we inzetten op internationale vergelijkend onderzoek en de kunsten- en erfgoedparticipatie in Vlaanderen vergelijken met deze in andere Europese landen op basis van beschikbare internationale data. Dergelijk comparatief onderzoek kan bijdragen in de verklaring van sociale ongelijkheden in participatie door macro kenmerken van landen mee in rekening te brengen. Op die manier kan internationaal vergelijkend onderzoek informatie opleveren van de wijze waarop relevante beleidskenmerken in Vlaanderen verschillen met deze van andere regio’s en in welke mate beleidspistes een impact kunnen hebben op kunst- en erfgoedparticipatie.